Biegunka u psa – leczenie i objawy

Biegunka u psa to problem przykry dla zwierzaka i jego opiekuna. Co podawać psu z biegunką? Jakie domowe sposoby leczenia biegunki u psa są skuteczne?

Biegunka – czym jest?

Biegunka to objaw polegający na zwiększeniu częstotliwości lub objętości oddawanego kału w połączeniu z jego wyraźnym rozrzedzeniem, czyli zwiększoną zawartością wody. Pies z biegunką potrzebować będzie częstszych wyjść na dwór, wydalać z siebie większe lub mniejsze ilości rozwodnionego kału często o wyjątkowo nieprzyjemnym zapachu lub w nietypowym kolorze. W zależności od rodzaju i przyczyn, biegunce u psa mogą towarzyszyć także inne objawy świadczące o zaburzeniu pracy przewodu pokarmowego – wymioty, bulgotanie w brzuchu, wzdęcia, brak apetytu, osłabienie czy ból brzucha. Co może wywołać biegunkę u psa? Kiedy zgłosić ją lekarzowi weterynarii? I jakie są domowe sposoby na biegunkę u psa?

Rodzaje biegunek u psa

Biegunki dzieli się według kilku kryteriów, w zależności od miejsca ich powstania, czasu trwania, umiejscowienia choroby pierwotnej i etiologii.

Najczęstsze przyczyny biegunki u psa

Biegunka to jeden z najczęstszych problemów, jakie zgłaszają opiekunowie psów podczas wizyty u lekarza weterynarii. Nic dziwnego – zaburzenia trawienia objawiające się wodnistym kałem są pierwszym objawem przeróżnych chorób i dolegliwości zdrowotnych. Biegunka u psa może mieć kilka przyczyn – od nieszkodliwych do naprawdę poważnych, a nawet zagrażających życiu zwierzaka.

Zatrucie pokarmowe

Najczęstszą przyczyną biegunki u psa jest zatrucie pokarmowe wywołane podaniem psu nietypowej przekąski lub zjedzeniem nieczystości znalezionych na spacerze. Nieprzystosowany do takich nowości układ pokarmowy psa może ulec podrażnieniu, które objawi się luźniejszym stolcem, często z resztkami niestrawionego jedzenia lub gęstym śluzem. Zatruciu pokarmowemu u psa towarzyszyć mogą także wzdęcia i wymioty. Biegunka spowodowana niewielkim podrażnieniem jelit ustępuje zazwyczaj samoistnie po kilku godzinach. Jeśli jednak się przedłuża lub towarzyszą jej inne objawy, należy udać się z psem do lekarza weterynarii.

Biegunka wirusowa lub bakteryjna

Biegunka może być także wywołana namnażającymi się w organizmie psa bakteriami lub wirusami. Patogenne mikroorganizmy mogą zaburzyć skład mikroflory jelitowej zwierzaka, zaatakować komórki jelit albo inne narządy wewnętrzne, co prowadzić będzie między innymi do problemów trawiennych.

Biegunki bakteryjne lub wirusowe zazwyczaj nie ustępują samoistnie, a towarzyszące im często gorączka, odwodnienie i wychudzenie osłabiają odporność psa i uniemożliwiają organizmowi zwalczanie patogenów. W przypadku szczeniąt, psów cierpiących na choroby przewlekłe i starszych takie biegunki mogą stanowić poważne zagrożenie życia, dlatego należy jak najszybciej rozpocząć ich leczenie w porozumieniu ze specjalistą.

Biegunka przez pasożyty

Zakażenie pierwotniakami lub robakami, takimi jak giardia czy włosogłówka, również może być przyczyną biegunki u psa. Podczas inwazji tych pasożytów dochodzi do silnego podrażnienia nabłonka jelit, wydzielania się rozmaitych toksyn i zaburzenia wchłaniania składników odżywczych. Zaatakowany przez pierwotniaki lub robaki zwierzak może chudnąć, wymiotować oraz wykazywać objawy anemii i odwodnienia. Zakażenie pasożytami jest szczególnie niebezpieczne dla szczeniąt, psów z osłabioną odpornością i starszych.

Alergia i nietolerancja pokarmowa

Alergie i nietolerancje pokarmowe, czyli nieprawidłowe reakcje organizmu na podawaną zwierzakowi dietę, mogą objawiać się między innymi biegunką. Luźnym stolcom towarzyszą często wymioty, wzdęcia, ból brzucha, wypryski i silny świąd, który prowokuje zwierzaka do drapania się i uszkadzania skóry. W wyniku długotrwałego kontaktu psa z alergenem dojść może także do stanów zapalnych w obrębie układu pokarmowego. Najczęstszą przyczyną alergii i nietolerancji pokarmowych jest podawanie psu diety zawierającej takie składniki, jak nabiał czy jaja, choć zwierzaka może uczulać niemal każdy element karmy zawierający białko.

Choroby układu pokarmowego

Przyczyną biegunki u psa mogą być również niektóre choroby. Zaburzenia trawienia często towarzyszą takim chorobom, jak zapalenie trzustki, zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki, choroba zapalna jelit (IBD), choroby nerek, wątroby czy enteropatia białkogubna. Każda z tych chorób wymagać będzie specjalistycznego leczenia i podawania psu indywidualnie dobranej diety.

Nieleczona biegunka u psa będzie miała poważne konsekwencje dla zdrowia czworonoga. Nieprawidłowe wchłanianie składników odżywczych z pożywienia może skutkować niedoborami pokarmowymi, a w dłuższej perspektywie także poważnym niedożywieniem. Podczas biegunki wraz z kałem wydalane są duże ilości wody, co może prowadzić do szybkiego odwodnienia się zwierzaka. Zagrożenie odwodnieniem u psa wzrasta, jeśli biegunce towarzyszą wymioty.

W przebiegu chorób objawiających się biegunką dochodzi często do uszkodzenia nabłonka jelit, co dodatkowo uniemożliwia prawidłowe wchłanianie substancji odżywczych i osłabia stan czworonoga. Często także prowadzi do zaburzeń w składzie flory jelitowej. Jelita psa i cały jego organizm stają się więc podatne na działanie przeróżnych patogenów i toksyn. Dlatego z pozoru nieszkodliwa biegunka u psa może stać się poważnym problemem, jeśli opiekun będzie zwlekać z jej leczeniem.

Z jakimi objawami biegunki należy udać się do lekarza weterynarii?

Jednodniowa biegunka u psa nie jest powodem do zmartwień, szczególnie jeśli nie towarzyszą jej żadne dodatkowe objawy. Istnieje jednak kilka sytuacji, w których należy bezzwłocznie udać się z psem do lekarza weterynarii nawet, jeśli psiak tylko raz załatwił się rozwodnionym kałem. Do niepokojących objawów mogących wskazywać, że pies potrzebuje natychmiastowej pomocy, należą między innymi:

• gorączka, to stan, w którym temperatura ciała psa przekracza 39,5 st. C
• kaszel, to rzadki objaw biegunki u psa, jednakże gdy przyczyną jest zaleganie obiektu w drogach oddechowych, może występować
• duszności, czyli utrudnione oddychanie, świadczy o ostrej lub przewlekłej biegunce u psa z ciężkim przebiegiem,
• ciężkie dyszenie, może świadczyć o silnym zmęczeniu czy stresie pupila,
• ślinotok, czyli nadmierne wydzielanie śliny to również objaw silnych emocji i stresu psa,
• wyraźne osłabienie, a więc także nagła niechęć do zabawy i spacerów, to sygnał świadczący o silnym zmęczeniu psa,
• suchy nos, brak śliny, a także bladość lub przekrwienie błon śluzowych to nie tyle objaw biegunki u psa, ale obraz jej powikłań, czyli silnego odwodnienia
• drgawki i utrata przytomności to sygnał alarmowy, świadczą o poważnych powikłaniach ostrej lub przewlekłej biegunki u psa.

Wskazaniem do wizyty u lekarza weterynarii będzie przewlekła biegunka u psa trwająca dłużej, niż jeden dzień. Po poradę do specjalisty należy udać się także wtedy, gdy psiak przez kilka dni załatwia się nie biegunką, ale kałem o luźniejszej konsystencji – często świadczy to o niewielkim problemie, który może jednak szybko przerodzić się w poważną dolegliwość. Lekarz weterynarii podczas wizyty dokładnie obejrzy zwierzaka, zleci wykonanie niezbędnych badań oraz zaleci dietę i odpowiednie leczenie przyczyn biegunki.

W przypadku wystąpienia biegunki u psa zaleca się najczęściej jednodniową głodówkę przy zapewnieniu stałego dostępu do wody. Umożliwi to stwierdzenie, czy zaburzenia trawienia mają związek z podawanym psu pokarmem lub nieodpowiednimi przysmakami. Po konsultacji z lekarzem weterynarii można zastosować także kilka domowych sposobów na zatrzymanie biegunki.

Rodzaje biegunek u psa – jak ją rozpoznać

Biegunka u psa wymaga zarówno zmiany sposobu żywienia, jak i najczęściej odpowiedniej farmakoterapii. Warto pamiętać, że sposób leczenia powinien zostać do każdego psa dopasowany indywidualnie, zwłaszcza gdy wstępują dodatkowe sygnały alarmujące. Na co należy zwrócić uwagę?

• Ostra biegunka u psa

Zarówno ostra, jak i przewlekła biegunka objawia się licznym dolegliwościami spoza przewodu pokarmowego. Należą do nich ogólne osłabienie, apatia, brak apetytu, silny ból brzucha, tkliwość czy niechęć do zabawy. Jeśli objawy te nie ustępują, przyczyniają się do ograniczenia spożywanego posiłku i codziennej aktywności, koniecznie należy skonsultować się z weterynarzem.

• Przewlekła biegunka u psa, czyli utrzymująca się dłużej niż 24-48 godzin:

Biegunka trwająca powyżej jednego dnia może świadczyć o poważnym zatruciu lub toczącej się infekcji. Jeśli w miarę upływu czasu nie ma zauważalnej poprawy stanu zdrowia, koniecznie należy zgłosić się do weterynarza.

• Biegunka połączona z wymiotami:

Sytuacja ta jest związana z dużą utratą płynów, co stanowi poważne ryzyko odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych. W takiej sytuacji czas jest na wagę złota i koniecznie należy udać po pomoc do specjalisty.

• Długo utrzymująca się biegunka i stolec o nietypowej barwie:

Biegunka to częsty objaw wielu chorób związanych z przewodem pokarmowym. Czasami barwa stolca jest wskazówką dla specjalisty, gdzie należy szukać problemu. Przykładowo żółty stolec może wskazywać na problem z wątrobą lub woreczkiem żółciowym. Jeśli biegunka utrzymuje się powyżej 2 dni i towarzyszy jej również zmiana koloru stolca, warto zgłosić się do lekarza.

• Przewlekła biegunka ze śladami krwi w kale:

Kolejnym niepokojącym sygnałem są ślady krwi w kale. Jeśli zauważymy czerwone plamy w stolcu najczęściej świadczy to o uszkodzeniu powierzchni jelita grubego. Taki objaw występuje najczęściej przy długo trwającej biegunce, która wymaga wsparcia ze strony weterynarza.

Przy tej okazji, warto także odpowiedzieć sobie na pytanie – kiedy biegunka u psa jest niebezpieczna? Przede wszystkim wtedy, gdy będzie zignorowana! Odczuwając niepokój z powodu biegunki u psa, nie należy jej bagatelizować. Odpowiednio wczesny kontakt z weterynarzem może zaoszczędzić wiele stresu, a pupilowi cierpienia. Specjalista nie tylko podpowie jak ułożyć dietę, ale także zaleci odpowiednie leki dla psa przy biegunce.

Dieta dla psa z biegunką

Jak wskazują zalecenia, krótkotrwała i łagodna biegunka może być wskazaniem do stosunkowo szybkiego włączenia posiłków lekkostrawnych o charakterze zapierającym. Warto jednak pamiętać, że wszelkie decyzje żywieniowe należy skonsultować z lekarzem weterynarii. Najczęściej w początkowej fazie biegunki zwierzakowi zalecona jest głodówka. Jej zadaniem jest odciążenie przewodu pokarmowego i przyspieszenie regeneracji. Szczęśliwie, jeśli biegunka ma łagodny przebieg i jest krótkotrwała, stosunkowo szybko, bo już po 1 – 2 dniach od ustąpienia uciążliwych objawów możliwe jest włączenie diety lekkostrawnej.

Dieta lekkostrawna u zwierząt polega na podawaniu produktów, które szybko ulegają procesowi trawienia i nie obciążają przewodu pokarmowego. Najczęściej podstawę posiłku dla psa po biegunce stanowi gotowany ryż, najlepiej biały, który jest lekkostrawny. Do tego dobrym dodatkiem będą gotowane warzywa takie jak marchew, cukinia czy dynia, które uzupełnią posiłek w błonnik rozpuszczalny czy witaminy. Wspomniane produkty, dzięki wysokiej zawartości skrobi, pozwolą zwiększyć masę stolca i związać nadmiar wody.

W miarę poprawy stanu zdrowia zwierzaka, warto jego jadłospis rozszerzać o kolejne produkty. Niestety dieta bazująca wyłącznie na ryżu i warzywach jest wysoce niedoborowa i nie może być długo kontynuowana. Lekkostrawnym źródłem białka dla psów może być gotowane mięso. Tu warto wybrać ten rodzaj, który na co dzień jest dobrze tolerowany np. cielęcina, drób, wołowina czy ryby. W czasie biegunki należy zrezygnować z wprowadzania nowych posiłków i przekąsek. Jeśli w miarę upływu czasu pupil czuje się co raz lepiej, można rozważyć podanie chudego nabiału np. twarożku. Wspomniane produkty są źródłem białka, które odpowiada za budowę masy mięśniowej psów.

W przypadku zwierząt, które na co dzień jedzą karmę suchą, dobrym pomysłem na zwiększenie strawności posiłku może być także podawanie karmy rozmoczonej w wodzie. Co więcej, jeśli występują dodatkowe objawy mogące sugerować alergię pokarmową (np. wylizywanie łap, infekcje uszu), warto rozważyć stopniową zmianę na karmę hipoalergiczną. W takim przypadku koniecznie należy zasięgnąć porady weterynarza. Specjalista pomoże wybrać nowa karmę i odpowiednio zaplanuje jej zmianę biorąc pod uwagę współtowarzyszącą biegunkę. Ciekawą alternatywną dla tradycyjnych karm na bazie mięsa takiego jak drób czy wołowina może być hipoalergiczna karma na bazie owadów. Taka dieta opiera się na bezpiecznych dla psów owadach, które dostarczają wysokiej jakości i strawności białka.

Poradzenie sobie z biegunką u psa jest nie lada wyzwaniem. Trzeba jednak pamiętać, że nagła zmiana sposobu żywienia psa może nasilić problemy trawienne. Psu żywionemu dotychczas suchą karmą nie należy z dnia na dzień podawać gotowanego jedzenia, chyba że weterynarz wskaże inaczej. Wszelkie zmiany w diecie warto skonsultować ze specjalistą, gdyż dieta eliminacyjna przez dłuższy czas, ze względu na wysokie ryzyko niedoborów, może być dla psa niebezpieczna.

Karma dla psa z rozwolnieniem – jaką wybrać?

Biegunki u psów spowodowane są najczęściej niewłaściwą dietą lub podawaniem psu pokarmów zawierających składniki wywołujące reakcje alergiczne lub nietolerancje. Podstawą żywienia domowego czworonoga powinna być zawsze zbilansowana dieta dostosowana do indywidualnych potrzeb zwierzaka wynikających z jego wieku, stanu zdrowia, wielkości i poziomu aktywności.

W przypadku psów cierpiących na nawracające lub przewlekłe biegunki zaleca się podawanie lekkostrawnych, bezzbożowych karm bazujących na hipoalergicznym białku – na przykład owadzim. Karmy z owadów charakteryzują się wysoką przyswajalnością, pozytywnym wpływem na funkcjonowanie przewodu pokarmowego i niskim ryzykiem wywołania alergii lub nietolerancji pokarmowej. Wysokiej jakości diety bazujące na owadach zawierają także szereg prozdrowotnych dodatków, które zmniejszają ryzyko niestrawności i rozwolnienia u psa.

Lekarstwa na biegunkę – jakie wybrać?

Domowym sposobem na ograniczenie ostrej biegunki u psa może być także podanie psu niektórych, bezpiecznych dla zwierząt środków znajdujących się w każdej domowej apteczce. Są to między innymi:

• smecta – preparat powlekający błonę śluzową przewodu pokarmowego i chroniący ją przed dalszymi podrażnieniami. Chcąc podać psu smectę należy upewnić się, że nie zawiera ona żadnych potencjalnie szkodliwych dla psa dodatków, takich jak sztuczne aromaty, barwniki czy słodziki. Jedną saszetkę należy rozpuścić w wodzie i podać psu bezpośrednio do pyska.
• węgiel leczniczy – wiąże toksyny obecne w przewodzie pokarmowym psa. Na każdy kilogram masy ciała zwierzaka należy podać 1 g węgla.
• No-spa – lek o działaniu rozkurczowym, łagodzący objawy bólowe towarzyszące biegunce i uspokajający pracę jelit. Dawkowanie no-spy dla psa to około 2-4 mg na kilogram masy ciała.

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek wątpliwości w kwestii podawania powyższych preparatów, należy skonsultować się z lekarzem weterynarii.

Produkty zakazane i dozwolone gdy pies ma biegunkę

Dobrym domowym sposobem na poprawę stanu zdrowia psa i złagodzenie objawów biegunki jest podawanie zwierzakowi probiotyków przeznaczonych dla zwierząt. Stosowanie preparatów zawierających żywe bakterie probiotyczne należy rozpocząć już pierwszego dnia biegunki i kontynuować przez około 2 tygodnie.

U psa z biegunką nie należy natomiast stosować stoperanu ani niesterydowych leków przeciwzapalnych, takich jak Ibuprom czy APAP. Podanie ich zwierzakowi może prowadzić do poważnego zatrucia i uszkodzenia przewodu pokarmowego. Psu z rozwolnieniem nie należy także podawać zwierzakowi nabiału, czekolady ani herbaty.

Co podawać psu z biegunką?

W przypadku biegunki spowodowanej chorobą lub pasożytami, konieczne będzie podawanie psu leków zaleconych przez lekarza weterynarii. Mogą być to środki przeciwpasożytnicze, antybiotyki, leki przeciwwymiotne, kroplówki z elektrolitami czy leki wspomagające pracę narządów wewnętrznych. Specjalista zaleci także indywidualnie dobraną, weterynaryjną dietę, której należy ściśle przestrzegać przez określony czas lub do końca życia psa.

Zakazane produkty

O tym, że dieta ludzka nie jest odpowiednia dla psów, wie większość opiekunów. Warto jednak pamiętać, że gdy pies ma biegunkę to nieprawidłowo skomponowana dieta może być jeszcze bardziej szkodliwa. Wśród produktów, których szczególnie należy unikać są domowe potrawy, z dużą ilością przypraw, z czosnkiem czy cebulą, a także z dużą zawartością tłuszczu i dania smażone. Takie dania są bardzo ciężko strawne.

Następnie, chcąc pomóc psu podczas biegunki należy unikać podawania ciężkostrawnych przekąsek, zarówno tych psich, jak i ludzkich: zakazane są słone przekąski, słodycze, cukierki, ciastka, czekolada i wyroby czekoladowe, awokado, a także orzechy. Warto pamiętać, że wiele z tych produktów jest szkodliwa także na co dzień!

Podczas ostrej i przewlekłej biegunki u psa niewskazany jest także nabiał, gdyż wiele zwierzaków może właśnie w ten sposób manifestować swoją nietolerancję cukru mlecznego – laktozy.