Na czym polega zrównoważony rozwój?

Milenijne Cele Rozwoju były planem działania na rzecz wyzwolenia ludzkości z ubóstwa i nierówności. Opierały się na Międzynarodowych Celach Rozwoju opracowanych przez Komitet Pomocy Rozwojowej Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD DAC) i zobowiązywały wszystkie państwa członkowskie ONZ do zajęcia się tematami, które uznano za szczególnie istotne z punktu widzenia sytuacji w krajach rozwijających się. Milenijnych Celów Rozwoju było osiem: od likwidacji skrajnego ubóstwa i głodu, po zapewnienie zrównoważenia środowiskowego oraz powszechnej edukacji na poziomie szkoły podstawowej. W ramach Milenijnych Celów Rozwoju podjęto bezprecedensowe zobowiązanie do pracy na rzecz globalnego partnerstwa i osiągnięcia ośmiu celów do 2015 roku.

W 2008 roku, m.in. ze względu na globalny kryzys finansowy i gospodarczy, nastąpiło spowolnienie postępów w zakresie realizacji celów. Do tego Milenijne Cele Rozwoju dotyczyły tylko krajów rozwijających się, podczas gdy należało stworzyć nowe podejście do zrównoważonego rozwoju mające zastosowanie do wszystkich krajów. Dlatego w 2015 roku ONZ przyjęła kolejną deklarację – Cele Zrównoważonego Rozwoju, które mają zostać osiągnięte przez świat do 2030 roku.

Definicja i cele zrównoważonego rozwoju

Zrównoważony rozwój polega na osiągnięciu równowagi między trzema aspektami rozwoju: ekonomicznym, społecznym i środowiskowym. Zrównoważony rozwój ma na celu zaspokojenie potrzeb współczesnych społeczeństw, bez narażania przyszłych pokoleń na brak zasobów i degradację środowiska, które uniemożliwiłyby im zaspokajanie własnych potrzeb. Plan zrównoważonego rozwoju został bardzo szczegółowo rozpisany, jego realizację wspierają konkretne cele, jest ich 17.

17 celów zrównoważonego rozwoju

Oto definicje 17 celów zrównoważonego rozwoju (ang. Sustainable Development Goals, SDGs), przyjętych przez ONZ w 2015 roku:

Koniec z ubóstwem

Zlikwidowanie skrajnego ubóstwa we wszystkich jego formach, na całym świecie.

Na świecie żyją 783 mln ludzi poniżej międzynarodowej granicy ubóstwa, czyli za mniej niż 1,9 USD. W 2016 roku prawie 10% osób pracujących na świecie utrzymywało siebie i swoje rodziny za mniej niż 1,90 USD dziennie na osobę.

Bez głodu

Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i promowanie zrównoważonych systemów rolnictwa.

Dobre zdrowie i jakość życia

Zapewnienie zdrowia i dobrej kondycji fizycznej dla wszystkich ludzi na wszystkich etapach życia.

Prawdopodobieństwo śmierci przed ukończeniem piątego roku życia jest dwukrotnie większe w przypadku dzieci urodzonych w rodzinach ubogich, niż w przypadku dzieci urodzonych w zamożniejszych rodzinach.

Dzieci posiadające wykształcone matki, nawet takie które ukończyły tylko szkołę podstawową, mają większą szansę na przeżycie niż dzieci matek bez żadnego wykształcenia.
Na całym świecie HIV/AIDS jest główną przyczyną śmierci wśród kobiet w wieku reprodukcyjnym.

Wysokiej jakości edukacja

Zapewnienie równego dostępu do jakościowej edukacji i możliwości kształcenia przez całe życie.

Wskaźnik liczby dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej w krajach rozwijających się osiągnął 91%, wciąż jednak 57 mln dzieci nie uczęszcza do szkoły.

Szacuje się, że 50% dzieci nie uczęszczających do szkoły podstawowej żyje na terenach objętych konfliktami zbrojnymi.

617 mln młodych ludzi na całym świecie nie posiada podstawowych umiejętności czytania, pisania i liczenia.

Równość płci

Osiągnięcie pełnej równości płci i wzmocnienie roli kobiet i dziewcząt.

Na całym świecie 750 mln kobiet i dziewcząt wyszło za mąż przed ukończeniem 18 roku życia. Co najmniej 200 mln kobiet i dziewcząt w 30 krajach zostało poddanych okaleczeniu narządów płciowych.

W 18 krajach mężowie mogą prawnie uniemożliwić swoim żonom pracę, w 39 krajach córki i synowie nie mają takich samych praw do dziedziczenia, a 49 krajów nie posiada przepisów chroniących kobiety przed przemocą domową.

Mimo że odnotowano znaczny wzrost udziału kobiet w życiu politycznym, ich odsetek w parlamentach krajowych wynosi zaledwie 27%.
Na całym świecie kobiety stanowią zaledwie 13% właścicieli gruntów rolnych.

Czysta woda i sanitariat

Zapewnienie bezpiecznego i powszechnego dostępu do wody pitnej i dostępnych cenowo, godnych warunków sanitarnych.

3 na 10 osób nie ma dostępu do bezpiecznej wody pitnej, a 6 na 10 osób nie ma dostępu do bezpiecznych urządzeń sanitarnych.

Co najmniej 892 mln ludzi nadal praktykuje defekację na wolnym powietrzu.

2.4 mld ludzi nie ma dostępu do podstawowych urządzeń sanitarnych, takich jak toalety czy latryny.

Ponad 80% nieoczyszczonych ścieków powstałych w wyniku działalności człowieka ma ujście do rzek lub morza.

Czysta energia

Promowanie zrównoważonej, bezpiecznej i powszechnie dostępnej energii po przystępnej cenie.

13% ludności świata nadal nie ma dostępu do nowoczesnej energii elektrycznej.

3 mld ludzi jest zależna od węgla, drewna i węgla drzewnego oraz odpadów pochodzenia zwierzęcego, które wykorzystywane są do gotowania i ogrzewania.

Energia jest główną przyczyną zmian klimatycznych, stanowiąc około 60% światowej emisji gazów cieplarnianych.

Godna praca i gospodarczy wzrost

Promowanie długotrwałego, włączającego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego oraz godnej pracy dla wszystkich.

Mężczyźni zarabiają 12,5% więcej niż kobiety w 40 spośród 45 krajów, które posiadają dane na ten temat.

Światowa luka płacowa pomiędzy wynagrodzeniem kobiet i mężczyzn wynosi 23%. Bez zdecydowanych działań wyrównanie wynagrodzeń zajmie kolejne 68 lat. Udział kobiet na rynku pracy wynosi 63%, a mężczyzn 94%.

Pomimo rosnącej obecności kobiety w życiu publicznym, nadal wykonują one 2,6 razy więcej bezpłatnej opieki i pracy domowej niż mężczyźni.

W latach do roku 2030 potrzebnych będzie 470 mln miejsc pracy dla osób wchodzących na rynek pracy.

Innowacje i infrastruktura

Budowanie odpornych na przyszłe wyzwania infrastruktury i promowanie innowacyjnych i zrównoważonych technologii.

W wielu krajach rozwijających się brakuje podstawowej infrastruktury drogowej, kanalizacji sanitarnej i wodnej, elektryczności i technologii informacyjno-komunikacyjnej.

16% ludności świata nie ma dostępu do mobilnych sieci szerokopasmowych.

Redukcja nierówności

Zmniejszenie nierówności między krajami, wewnątrz krajów i między ludźmi.

Wskaźnik umieralności dzieci poniżej piątego roku życia w regionach skupiających 20% najbiedniejszej ludności świata jest trzykrotnie wyższy niż wskaźnik dotyczący bogatszych regionów.

W większości państw rozwijających się, kobiety zamieszkujące obszary wiejskie wciąż są narażone na 3 razy większe ryzyko zgonu z powody powikłań okołoporodowych niż kobiety mieszkające w miastach.

Prawie 30% nierówności w dochodach wynika z nierówności występujących w gospodarstwach domowych, w tym z braku równego statusu kobiet i mężczyzn. Kobiety częściej niż mężczyźni żyją poniżej 50% mediany dochodu.

Zrównoważone miasta i osiedla

Uczynienie miast i osiedli ludzkich bezpiecznymi, stabilnymi, zrównoważonymi oraz sprzyjającymi włączeniu społecznemu.

Obecnie 3,5 mld ludzi – tj. połowa populacji ludzkiej – mieszka w miastach, a według prognoz do 2030 roku w miastach będzie mieszkać 5 mld ludzi.

W nadchodzących dekadach na kraje rozwijające się przypadnie 95% ekspansji urbanistycznej.

Dziś 883 mln ludzi mieszka w slumsach, głównie we wschodniej i południowo-wschodniej Azji.

Miasta na świecie zajmują zaledwie około 3% obszaru Ziemi, jednocześnie zużywają one 60-80% energii i wytwarzają 75% emisji dwutlenku węgla./p>

Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja

Promowanie zrównoważonej produkcji i konsumpcji, w tym efektywnego wykorzystania zasobów i minimalizacji odpadów.

Mniej niż 3% światowych zasobów wody nadaje się do picia, z czego 2,5% to zamarznięta woda na Antarktyce, Arktyce i w lodowcach. Tylko 0,5% pitnej wody jest wykorzystywana na potrzeby ludzi i ekosystemów.

Ponad 1 mld ludzi na świecie nadal nie ma dostępu do wody pitnej.

Gospodarstwa domowe pochłaniają 29% globalnej energii i przyczyniają się do emitowania 21% dwutlenku węgla

Gdyby ludzie na całym świecie korzystali z energooszczędnych żarówek, zaoszczędzono by 120 mld USD rocznie.

Każdego roku około 1/3 całej wyprodukowanej żywności – tj. 1,3 mld ton pożywienia o wartości około 1 bln dolarów – marnuje się w domach lub sklepach albo psuje się z powodu złego transportu i praktyk związanych ze zbiorami.

Działania przeciwko zmianom klimatu

Pilne działania na rzecz powstrzymania zmian klimatu i dostosowania się do jego skutków.

Co roku kraje rozwinięte mobilizują środki finansowe w wysokości 100 mld USD na działania łagodzące skutki zmian klimatycznych.

Życie pod wodą

Ochrona i zrównoważone wykorzystanie oceanów, mórz i zasobów wodnych.

Oceany pokrywają trzy czwarte powierzchni Ziemi, zawierają 97% wody na świecie i stanowią 99% przestrzeni do życia na Ziemi.

W oceanach żyje niemal 200,000 zidentyfikowanych gatunków, jednak ich faktyczna liczba może sięgać milionów.

Oceany pochłaniają około 30% dwutlenku węgla powstałego w wyniku działalności człowieka i tym samym łagodzą skutki globalnego ocieplenia.

Oceany są największym źródłem białka na świecie; dla ponad 3 miliardów ludzi stanowią one główne źródło pozyskiwania białka.

Życie na lądzie

Ochrona, odnowienie i zrównoważone wykorzystanie ekosystemów lądowych.

Lasy stanowią główne źródło utrzymania dla około 1,6 miliarda ludzi, w tym około 70 milionów ludności rdzennej.

Lasy zamieszkuje ponad 80% wszystkich gatunków zwierząt, roślin i owadów żyjących na lądzie.

2,6 mld ludzi utrzymuje się bezpośrednio z rolnictwa, przy czym 52% ziemi uprawnej w mniejszym lub większym stopniu jest dotknięte degradacją gleby.

Z około 8300 znanych gatunków zwierząt, 8% już wyginęło, natomiast 22% jest zagrożonych wymarciem.

Dieta człowieka w ponad 80% oparta jest na roślinach. Tylko trzy główne rodzaje zbóż – ryż, kukurydza i pszenica – zaspokajają 60% zapotrzebowania energetycznego.

Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje

Promowanie pokojowego i otwartego społeczeństwa oraz wzmocnienie sprawiedliwych i skutecznych instytucji na wszystkich poziomach.

Sądownictwo i policja znajdują się wśród instytucji najbardziej dotkniętych korupcją.

Koszt korupcji, łapówkarstwa, kradzieży i unikania podatków w krajach rozwijających się wynosi 1,26 bln USD rocznie.

50% dzieci na świecie doświadcza przemocy każdego roku.

Co 5 minut gdzieś na świecie z powodu przemocy śmierć ponosi jedno dziecko.

Co dziesiąte dziecko jest wykorzystywane seksualnie przed ukończeniem 18 roku życia.

Partnerstwo dla celów

Wzmocnienie środków wdrażania i ożywienie globalnego partnerstwa na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Dług w krajach rozwijających się utrzymuje się na stałym poziomie około 3% rocznych wpływów z eksportu.

30% światowej młodzieży korzysta aktywnie z cyfrowych technologii od co najmniej pięciu lat.

Jednak niemal 4 mld ludzi nie korzystają z Internetu, iż czego 90% pochodzi z państw rozwijających się.

Zrównoważony rozwój w Polsce

W Polsce zrównoważony rozwój jest realizowany poprzez wiele różnych działań i inicjatyw, zarówno na poziomie rządu, jak i lokalnych społeczności czy przedsiębiorstw. Jednym z najważniejszych dokumentów zrównoważonego rozwoju w Polsce jest Strategia Zrównoważonego Rozwoju Kraju do 2023 roku, która została przyjęta przez rząd w 2021 roku. Dokument ten określa cele i priorytety w zakresie zrównoważonego rozwoju w Polsce, uwzględniając różne aspekty, takie jak ekologia, gospodarka czy społeczeństwo. W Polsce działa również wiele organizacji pozarządowych i inicjatyw społecznych, które podejmują różne działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. Wiele z nich prowadzi działania edukacyjne i informacyjne związane z ochrona środowiska i promocją zrównoważonego stylu życia. Podejmują też akcje na przykład polegające na sprzątaniu lasów i brzegów rzek.

Dlaczego zrównoważony rozwój jest ważny?

Zrównoważony rozwój jest ważny, ponieważ wpływa na jakość życia ludzi na całym świecie. Gwarantuje on równowagę między rozwojem gospodarczym, społecznym a ochroną środowiska, co umożliwia zachowanie zasobów naturalnych dla przyszłych pokoleń. Wprowadzenie koncepcji zrównoważonego rozwoju pozwoliło na zwiększenie świadomości społecznej na temat ochrony środowiska, co z kolei skłoniło wiele firm i organizacji do podejmowania działań na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Działania takie jak wprowadzanie opłat ekologicznych, rozwój energii odnawialnej czy ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, wpływają na poprawę jakość powietrza, wody i gleby, co z kolei przekłada się na poprawę zdrowia i samopoczucia ludzi. Zrównoważony rozwój przyczynia się także do redukcji biedy i nierówności społecznych, co jest szczególnie istotne w krajach rozwijających się.

Karma dla psa wspierająca zrównoważony rozwój – Brit Sustainable

Brit Sustainable to linia karm stworzona z myślą o zdrowym trawieniu i dobrym samopoczuciu psów, a jednocześnie z myślą o zrównoważonym rozwoju i ochronie środowiska (opakowania nadają się do recyklingu). Karmy z tej linii stworzone są na bazie białka owadów i składników pozyskiwanych z lokalnych źródeł. Dzięki temu emisja CO₂ jest zmniejszona, co pozytywnie wpływa na środowisko. Ponadto hodowla owadów nie generuje szkodliwych gazów cieplarnianych, takich jak metan, a jedna tona larw jest w stanie skonsumować 4,5 tony niskiej jakości organicznej żywności pochodzenia roślinnego.

Karmy Brit Sustainable mają bardzo wysoką strawność, aż 95%, zawierają wysoce odżywcze białko i są bardzo dobrze tolerowane także przez psy o wrażliwym przewodzie pokarmowym i skłonnościach do alergii. Dodatek probiotyków wspiera odporność i pomaga kształtować prawidłową mikroflorę jelitową, zaś obecność w karmie serdecznika wpływa na psa relaksująco i antystresowo. Linia zawiera 8 pełnoporcjowych karm dla psów w różnym wieku, dla psów ras małych i dużych, psów aktywnych i ze skłonnościami do alergii. Każda z karm została skomponowana tak, aby wspierać rozwój i holistyczne zdrowie psa na różnych etapach życia.

Źródła:

Deklaracja Milenijna Narodów Zjednoczonych, https://www.unic.un.org.pl/milenium2000/
17 celów Zrównoważonego rozwoju, https://www.un.org.pl/agenda-2030-rezolucja