Błonnik dla psa

Błonnik, inaczej włókno pokarmowe, to ważny składnik zdrowej psiej diety. Jakie znaczenie ma błonnik dla psa? I ile włókna powinna zawierać karma?

Czym jest błonnik?

Błonnik, zwany także włóknem pokarmowym, to pochodzące z roślin węglowodany, które nie ulegają trawieniu przez enzymy znajdujące się w przewodzie pokarmowym psa. Stanowi mieszaninę kilku substancji – celulozy, hemicelulozy, pektyn, gum, śluzów, ligniny, chityny i kutyny. Nieprzyswajalny błonnik po spożyciu trafia w niezmienionej formie do jelit czworonoga. Tam staje się pożywką dla probiotycznych bakterii, które rozkładają go podczas fermentacji.

Rodzaje błonnika

W błonniku pokarmowym wyróżnić można frakcję rozpuszczalną i nierozpuszczalną. Będą miały one inne znaczenie dla psa.

Błonnik rozpuszczalny w wodzie

Błonnik rozpuszczalny ulega szybkiej lub umiarkowanie szybkiej fermentacji bakteryjnej w jelicie grubym. Dzięki temu może pełnić rolę włókna prebiotycznego odżywiającego mikroorganizmy zamieszkujące przewód pokarmowy zwierzęcia. Źródłem błonnika rozpuszczalnego dla psa są przede wszystkim owoce i warzywa, niektóre zboża i często stosowane w karmach dla psów łuski psyllium czy babka płesznik.

Błonnik nierozpuszczalny w wodzie

Włókno nierozpuszczalne może ulegać częściowej, powolnej fermentacji w jelicie psa. Nie jest jednak dobrą pożywką dla bakterii probiotycznych – stanowi natomiast balast, który zwiększa objętość kału zatrzymując w nim wodę i wypełnia przewód pokarmowy zwierzęcia, zapewniając mu dłuższe uczucie sytości. Źródłem nierozpuszczalnego włókna pokarmowego dla psa są między innymi pełne ziarna zbóż i otręby pszenne. W karmach dla psów błonnik nierozpuszczalny występuje często pod postacią pulpy buraczanej, włókna grochu, inuliny z cykorii czy drożdży browarniczych.

Właściwości błonnika dla psa

Błonnik pokarmowy nie ulega trawieniu przez enzymy, dlatego dla psa nie stanowi źródła energii. Pełni jednak wiele ważnych funkcji sprawiających, że włókno pokarmowe powinno znaleźć się w każdej prawidłowo zbilansowanej diecie dla psa.

Przeciwdziałanie biegunce i zaparciom

Nierozpuszczalne włókno pokarmowe dla psa ma szczególne znaczenie podczas biegunek. Błonnik nieulegający fermentacji zatrzymuje wodę w kale sprawiając, że odchody psa zyskują zdrową konsystencję. Natomiast w przypadku zaparć obecność niestrawnego włókna poprawia perystaltykę jelit i ułatwia regularne wypróżnianie.

Regeneracja nabłonka jelit

Podczas biegunek i różnych chorób układu pokarmowego często dochodzi do podrażnienia nabłonka jelit. Uszkodzenie komórek jelit może prowadzić do zaburzeń wchłaniania składników pokarmowych i znacznie spowolnić powrót do zdrowia. W procesie bakteryjnej fermentacji rozpuszczalnego błonnika powstają krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które dostarczają energii komórkom jelita, odżywiając je i pozwalając na szybszą regenerację nabłonka jelitowego.

Wspomaganie odchudzania

Dodatek nierozpuszczalnej frakcji włókna pokarmowego może wspomagać odchudzanie psów cierpiących na nadwagę i otyłość. Niestrawny błonnik pęcznieje i wypełnia przewód pokarmowy czworonoga, zapewniając mu dłuższe uczucie sytości po posiłku. Dzięki temu nawet niewielka ilość karmy dla psa może zaspokoić głód zwierzaka i sprawić, że psiak nie będzie domagał się dokładki po posiłku.

Regulacja poziomu cukru we krwi

Obecność błonnika w posiłku dla psa może spowalniać trawienie przyswajalnych węglowodanów, regulując tym samym poziom glukozy we krwi i wydzielanie insuliny. Włókno ma szczególne znaczenie dla psów chorych na cukrzycę – spowalnia ono przesuwanie się treści pokarmowej przez żołądek i jelita psa, pozwalając na wolniejszy wzrost cukru we krwi.

Ile błonnika powinna zawierać dieta psa?

Błonnik pokarmowy pełni wiele niezwykle ważnych funkcji. Trzeba jednak pamiętać, że nadmiar włókna pokarmowego dla psa może być szkodliwy. Zbyt duża dawka błonnika zmniejszy przyswajalność innych składników pokarmowych – białka, tłuszczu, substancji mineralnych i witamin. Dlatego nie będzie ona wskazana dla szczeniąt i psów niedożywionych lub wychudzonych. Nadmiar fermentującego włókna może także stać się przyczyną nieprzyjemnych wzdęć.

Karmy bytowe przeznaczone dla zdrowych psów zawierają około 3-5% włókna surowego i nie wymagają dodatkowego podawania psu błonnika. Specjalistyczne diety mogą natomiast dostarczać mniejszej ilości tego składnika (na przykład karmy dla psa z chorą trzustką czy diety typu recovery) lub zawierać go nawet do 30% (diety odchudzające dla psów skrajnie otyłych).

Dieta domowa dla psa powinna zawierać niewielki dodatek włókna pokarmowego pochodzącego z bezpiecznych dla psa warzyw i owoców. Ich zawartość powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb psa. Szacuje się, że w domowych posiłkach powinno znajdować się około 20% roślin. Jeśli opiekun zaobserwuje u pupila problemy z wypróżnianiem się, częste wzdęcia lub biegunki, powinien skonsultować się z dietetykiem zwierzęcym. Specjalista zweryfikuje dotychczasowy jadłospis psa i doradzi, jak odpowiednio zmodyfikować dietę czworonoga.

Warzywa – dobre źródło błonnika dla psa

Chcąc zapewnić psu na diecie domowe odpowiednią dawkę błonnika, można podawać mu niektóre warzywa bogate we włókno pokarmowe. Wśród nich znajdują się przede wszystkim:

• marchewka,
• dynia,
• cukinia ze skórką,
• pietruszka,
• brokuły.

Dobrym sposobem na zwiększenie zawartości błonnika w diecie psa jest też dodawanie do posiłku niewielkiej ilości świeżo mielonego siemienia lnianego, płatków owsianych lub drożdży browarniczych przeznaczonych dla psów.

Włókno pokarmowe z owadów

Szczególnym rodzajem włókna pokarmowego o dużym znaczeniu dla zdrowia psa jest chityna znajdująca się w insektach. Pochodząca z owadów naturalna chityna:

• stymuluje pracę przewodu pokarmowego,
• reguluje metabolizm tłuszczu,
• pęcznieje w żołądku i może sprzyjać odchudzaniu,
• ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe,
• dzięki oddziaływaniu na układ immunologiczny poprawia odporność organizmu,
• może zmniejszać przyswajalność niektórych toksyn i metali ciężkich.

Chityna o prozdrowotnych właściwościach znajduje się w mączce z insektów obecnej w karmach bazujących na białku owadów. Wysokiej jakości karmy z owadami powinny dostarczać także błonnika pokarmowego pochodzącego z roślin – między innymi z siemienia lnianego i suszonych ziół.